Zaliczający się do krajów Azji Środkowej Kirgistan nie należy do popularnych kierunków turystycznych. Wiele osób nie wie o nim zupełnie nic, a niektórym z nas kojarzy się jedynie z surowym wyżynnym krajobrazem i kumysem – sfermentowanym mlekiem klaczy. Warto wyjść poza ten stereotyp i dać szansę mało znanej krainie, znajdującej się pomiędzy Chinami a Kazachstanem. Przed Państwem Kirgistan – kraj przyjaznych ludzi, wyśmienitej mięsnej kuchni i niezniszczonych przez turystów górskich szlaków.

Podstawowe fakty o Kirgistanie

Kirgistan (oficjalnie Republika Kirgiska) to państwo graniczące z Chinami, Kazachstanem, Tadżykistanem i Uzbekistanem. W latach 1922–1991 należał do Związku Radzieckiego i nazywany był wówczas Kirgizją. Obecnie jest niepodległą republiką parlamentarną. Kraj nie ma dostępu do morza, a znaczną część jego powierzchni (ponad 90%) stanowią tereny górzyste. Największym pasmem górskim jest Tienszan, którego najwyższy szczyt – Szczyt Zwycięstwa – liczy aż 7439 m n.p.m. Mówiąc o dużych liczbach, trzeba także wspomnieć o Issyk-kul, czyli jednym z największych jezior na Ziemi. Jego powierzchnia to ponad 6200 km², a głębokość w niektórych miejscach dochodzi do 700 metrów!

Planując wycieczkę do Kirgistanu, warto pamiętać, że panuje tam klimat umiarkowany, kontynentalny, z dużymi różnicami temperatur pomiędzy terenami położonymi w kotlinach a obszarami wysokogórskimi. Podczas gdy latem w dolinach słupek rtęci pokazuje 20–25°C, w wyższych górach w tym samym czasie może być zaledwie około 5°C. Zimą na szczytach Tienszanu temperatura spada czasami niemal do 30°C poniżej zera. W kraju notuje się zwykle niezbyt duże opady, zaś największe prawdopodobieństwo deszczu niesie ze sobą okres wiosenny. Dla osób lubiących upały najlepszym czasem na podróż do Kirgistanu będą miesiące letnie (od czerwca do końca sierpnia). Ci, którzy preferują umiarkowaną temperaturę, będą zadowoleni z wyjazdu na przełomie kwietnia i maja, a także we wrześniu.

Stolicą Kirgistanu jest miasto Biszkek, a dominująca religia to islam. Urzędowym językiem jest kirgiski, a także rosyjski, w którym dogadamy się z większością mieszkańców. Aby wjechać na teren państwa w celach turystycznych, obywatele polscy nie potrzebują wizy, wystarczy ważny paszport. Oczywiście warto mieć także ubezpieczenie podróżne, które w przypadku wycieczki z Kiribati jest wliczone w cenę wyjazdu. Zachęcamy do zapoznania się z jego warunkami.

Biszkek – nieszablonowa stolica u stóp Gór Kirgiskich

Każda wycieczka do Kirgistanu zaczyna się w jego stolicy. Biszkek, największe miasto położone w Kotlinie Czujskiej nad rzekami Ała Arcza i Ałamedin, stanowi główny ośrodek naukowy, kulturalny i gospodarczy kraju. Znajdziemy tam też główne lotnisko: port lotniczy Biszkek-Manas. Wybierając się w podróż do Kirgistanu z Kiribati Club, uczestnicy lądują właśnie w tym miejscu.

Biszkek jest miastem zaskakującym i pełnym kontrastów. W osiedlach mieszkalnych napotkamy zarówno budynki z tzw. wielkiej płyty, rodem z lat 60. i 70., jak i luksusowe bloki prosto od dewelopera. Zwiedzimy historyczny stary rynek i przyjrzyjmy się socjalistycznemu pomnikowi Lenina, wiedząc, że nieopodal, w sercu miasta, znajduje się również nowoczesna galeria handlowa Bishkek Park. A wszystko to u stóp zapierających dech w piersiach gór Tienszan.

Jakie miejsca w Biszkeku są szczególnie warte uwagi?

Bazar Osh – można tam kupić dosłownie wszystko. Od ubrań, poprzez starocie i pamiątki, po przyprawy, warzywa, owoce, mięso oraz nabiał. Jak na większości bazarów, warto się tam targować, trzeba jednak zwracać uwagę, czy nie mamy do czynienia z podróbkami (szczególnie w przypadku odzieży).
Zlokalizowany w centrum stolicy Kirgistanu Plac Ala-Too, dawniej Plac Lenina – jest to miejsce wielu wydarzeń kulturalnych i politycznych oraz różnego rodzaju imprez. Przez wiele lat stał tam pomnik pierwszego przywódcy ZSRR – Włodzimierza Lenina, w 2003 roku przeniesiono go jednak w pobliże Muzeum Historycznego. Cokół na placu nie pozostał jednak pusty; obecnie znajduje się na nim posąg Manasa, legendarnego bohatera najważniejszego kirgiskiego eposu.
Neoklasycystyczny Biały Dom w Biszkeku – jest siedzibą prezydenta i kirgiskiego rządu. Tuż obok budynku dostrzeżemy czarno-biały pomnik ku czci demonstrantów, którzy zginęli w 2002 oraz 2010 roku.
Park Panfiłowa (Panfilova) – prawdopodobnie najchętniej odwiedzany park w stolicy Kirgistanu. Można tam spacerować zielonymi alejkami, przejechać się rikszą, przysiąść na ławce obok fontanny, a także zjeść szaszłyka lub wziąć udział w karaoke.
Plac Zwycięstwa – został stworzony w 1985 roku z okazji 40-lecia zakończenia II wojny światowej i pokonania nazistowskich Niemiec.

Trekking w Kirgistanie, czyli atrakcja dla aktywnych

Wycieczka do Kirgistanu to nie tylko zwiedzanie Biszkeku, pomniki, muzea i zabytki. Ten górzysty kraj jest również wymarzonym miejscem dla osób lubiących ruch, aktywny wypoczynek i niecodzienne wyzwania.

Dla niezbyt wprawnych wędrowców wspaniałą propozycją może być długi spacer po Parku Narodowym Ala-Archa. Napotkamy tam przyrodę i widoki typowe dla strefy alpejskiej, m.in. las piniowy, rwące potoki czy ośnieżone szczyty. Wszystkim, którzy kochają gejzery i gorące źródła, spodoba się spacer do kurortu Altyn-Arashan, położonego na popularnej trasie trekkingowej ze wsi Teploklyuchenka. Miłośnikom nieco większego wysiłku w Kirgistanie z pewnością przypadnie do gustu intensywny trekking, połączony z jazdą konną. Wyprawa na przełęcz Ala-Kul, położoną na imponującej wysokości około 3900 m n.p.m., to połączenie aktywnej rekreacji z zapierającymi dech widokami. Droga, którą początkowo pokonamy na koniach, a następnie kilkugodzinny marsz, zaprowadzą nas w miejsce, z którego rozpościera się widok na dzikie górskie szczyty i malownicze turkusowe jezioro, również nazwane Ala-Kul.

Miłośnicy przygód i próbowania nowych rzeczy bez wątpienia będą zachwyceni proponowanymi w wielu miejscach w Kirgistanie noclegami w jurtach. Czym jest jurta i dlaczego warto choć raz w życiu się w niej przespać? To swego rodzaju namiot czy też kryta altana, zbudowana na planie koła, będąca schronieniem i miejscem do spania. Jurty mają długą tradycję, używane były już kilka tysięcy lat temu przez azjatyckie ludy koczownicze. Nocleg w prawdziwej kirgiskiej jurcie to niezapomniane przeżycie, o czym mogą zaświadczyć uczestnicy wycieczek z Kiribati Club – zachęcamy do zapoznania się z opiniami.

Kirgistan na języku – czego koniecznie spróbować

Najlepiej zorganizowana podróż do Kirgistanu nie byłaby pełna bez skosztowania specyficznych dla tego regionu potraw. Zapoznając się z aromatyczną, sycącą i bogatą w mięso kuchnią kirgiską, warto zwrócić szczególną uwagę na:

pilaw, nazywany też niekiedy plov – bogato przyprawiony ryż z marchwią i mięsem, najczęściej baraniną;
beszbarmak – jego przetłumaczona na polski nazwa „pięć palców” sugeruje sposób jedzenia: jedną ręką, bez sztućców. Danie składa się z makaronu i mięsa (baraniny lub koniny), zatopionych w dosyć tłustym bulionie;
manty (lub manti), czyli faszerowane mielonym mięsem i cebulą pierożki w kształcie sakiewek, mogą być gotowane lub smażone;
kumys – charakterystyczny dla kirgiskiej kuchni mleczny napój, który z uwagi na proces wytwarzania (fermentacja) zawiera niewielką ilość alkoholu. Co ciekawe, kumys przygotowywany jest z mało popularnego w Europie mleka klaczy.